Өте маңызды ақпарат!
Құрметті достар!
Бұл ақпарат ерекше білім беру қажеттілігі бар балалардың ата-аналарына, білім беру ұйымдарының арнайы мектеп/сынып мұғалімдеріне арналған.
«Қарағанды облыстық психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңесі» КММ 2020 жылдың 16 сәуірінен бастап балаларды тексеру және ата-аналарға кеңес беру қызметін қашықтық тәртібі жағдайында қайта бастайды.
Қазіргі уақытта ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалармен арнайы білім беру ұйымдарының қашықтықтан жұмыс істеу қажеттілігі туындады. Балалар мен ата-аналарға психологиялық-педагогикалық қолдауды ұйымдастыру үшін білім беру үрдісінің барлық қатысушыларына электрондық платформаларға және басқа да электрондық көздерге қол жеткізу ұсынылады.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2017 жылғы 14 ақпандағы №66 бұйрығының 7-қосымшасына сәйкес «Психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес қызметінің үлгілік қағидалары» қызметінің негізгі бағыттары тексеру және кеңес беру болып табылады.
Осы бағыттарды қашықтық тәртіп жағдайында іске асыру үшін мынадай іс-шаралар көзделеді:
- ПМПК қабылдауына алдын ала телефон арқылы жазылу.
- Медициналық және әлеуметтік-психологиялық анамнезді жинау телефон арқылы (әңгімелесу) медициналық және басқа құжаттардың фотокөшірмесін электронды пошта арқылы (WhatsApp) ала отырып, ата-аналардың электрондық пошта арқылы жіберілген сауалнамаларды толтыруы арқылы жүзеге асырылады.
- Даму ерекшеліктерін анықтау мақсатында жастағы балаларды психологиялық-педагогикалық тексеру Онлайн-тәртібінде, сондай-ақ ПМПК мамандары электронды пошта арқылы жіберген сауалнамаларды ата-аналардың толтыру түрінде де жүргізілуі мүмкін.
Психологиялық тексеруді психолог Онлайн тәртібінде Skype немесе WhatsApp арқылы баланың мінез-құлқын, ойынын бақылау, баламен әңгімелесу, эмоциялық - коммуникативтік, танымдық қызметтің ерекшеліктерін онлайн-5 тәртіп форматында зерттеу мақсатында вербалды әдістемелер мен тестілерді орындау түрінде жүзеге асырады. Электрондық пошта, WhatsApp арқылы жіберілген суреттер, графикалық тест, жазбаша жұмыстарға талдау жүргізіледі.
Логопедтік тексеруді логопед Skype немесе WhatsApp арқылы онлайн тәртібінде баламен әңгімелесу, сөйлеудің әр түрлі жақтарын зерттеу үшін тест материалдарын ұсыну түрінде жүзеге асырады. Жазбаша сөйлеуді зерттеу үшін жазбаша жұмыстар мен оқу мәтіндері ұсынылады. Хатты бұзуды анықтау мақсатында жазбаша жұмыстарға талдау жүргізіледі.
Педагогикалық тексеруді Skype немесе WhatsApp арқылы онлайн тәртібінде педагог-дефектолог, сурдопедагог, тифлопедагог жалпы білім қорын және қоршаған орта туралы түсініктерді және жетекші қызметтің даму деңгейін анықтау мақсатында ақыл-ойы, есту, көру қабілеті бұзылған баламен бақылау және әңгімелесу түрінде жүзеге асырады. Мектепке дейінгі және мектеп оқу бағдарламаларының білімін меңгеруді зерттеу үшін Негізгі оқу пәндері бойынша электрондық пошта, WhatsApp бойынша жазбаша тапсырмалар ұсынылады.
Әлеуметтік-педагогикалық тексеру телефон арқылы Skype немесе WhatsApp арқылы жүргізіледі: ата-аналармен әңгімелесу, әлеуметтік қорғау органдары мен ұйымдары құжаттарының фотокөшірмесі, медициналық құжаттар, ата-аналардың электрондық пошта арқылы жіберілген сауалнамаларды толтыру түрінде.
Неврологиялық тексеруді Skype немесе WhatsApp арқылы онлайн-тәртібінде ата-аналармен (заңды өкілдермен) және баламен әңгімелесу, оның мінез-құлқын бақылау (қозғалыс саласының жай-күйін зерттеу шеңберінде), жүргізілген параклиникалық зерттеулер деректерін зерделеу (бас миының магниттік-резонанстық томографиясы, эхоэнцефалограмма, электроэнцефалограмма, электроограмма, көз түбін тексеру және т.б.) және медициналық тағайындаулар түрінде невропатолог-дәрігер жүзеге асырады.
Психиатриялық тексеруді онлайн тәртібінде Skype немесе WhatsApp арқылы психиатр баламен әңгімелесу, оның мінез-құлқын бақылау, психологиялық тапсырмаларды орындау, ойын әрекеттерін жүзеге асыру түрінде жүзеге асырады. Баланың ата-анасының (заңды өкілдерінің) психикалық қызметінің диагностикалық маңызды аспектілері нақтыланады, жүргізілген тексерулер мен медициналық тағайындаулардың деректері зерделенеді.
- Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды дамытуда, емдеуде, оқыту мен тәрбиелеуде ауытқуларды ескеру және алдын алу мәселелері бойынша отбасына кеңес беру төменгідей жүзеге асырылады:
- ПМПК ресми сайтына ата-аналар жазбаша сұрақтарын жолдаса, ПМПК мамандары жауап ұсынады;
- Skype немесе WhatsApp арқылы бейне байланыс (көрсетілетін қызметті алушының мүмкіндіктеріне қарай).
ПМПК мамандарының кеңес беруі келесідей жүзеге асырылады:
- неврологиялық аурулары бар балалардың нерв жүйесінің жай-күйі, қажет болған жағдайда – дәрі-дәрмекпен емдеуді түзету, ЕДШ дәрігерінің (нұсқаушысының) және қашықтықтан оқыту тәртібінде ұйымдастыру жөніндегі арнайы педагогтың ұсынымдарын ескере отырып, күннің оңтайлы тәртібін ұйымдастыру мәселелері бойынша онлайн-режим және телефон арқылы әңгіме форматындағы невропатолог-дәрігердің жеке кеңесі;
- психиатр-дәрігердің психикалық және мінез-құлықтық бұзылулары бар балалардың психикалық жай-күйі, тағайындауларды дер кезінде түзету және психобелсенді тәртібін ұйымдастыру жолымен асқынулардың алдын алу, баланың білім беру және дамыту көмегін алуына ықпал ететін жағдайларды қамтамасыз ету мәселелері бойынша онлайн және телефон арқылы әңгімелесу форматындағы жеке кеңес беру;
- баланың дамуы үшін қажетті психологиялық жағдайлар жасау, ақыл-ой дамуын ынталандыру, әлеуметтік-коммуникативтік дағдыларды қалыптастыру, эмоциялық жағдайды қалпына келтіру бойынша ұсынымдарды (үй дамыту бағдарламаларын) әзірлеу, бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтын балалар үшін онлайн-тәртіп және телефон арқылы әңгімелесу форматындағы психологтың жеке кеңестері;
- педагог-дефектологтың, сурдопедагогтың, тифлопедагогтың онлайн-тәртіп форматында жеке кеңестерін және баланың дамуы үшін қажетті педагогикалық жағдайлар жасау бойынша телефон арқылы әңгімелесулерді, мектепке дейінгі және мектеп бағдарламаларының жасы мен талаптарына сәйкес білім, білік және дағды қалыптастыру бойынша ұсыныстарды (үй дамыту бағдарламаларын) әзірлеу, бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтын балалар үшін.
- онлайн-тәртіп форматында логопедтің жеке кеңестерін және баланың сөйлеу дамуы үшін қажетті жағдайлар жасау, сөйлеу дамуының әр түрлі жақтарын қалыптастыру бойынша ұсыныстарды (үй дамыту бағдарламаларын) әзірлеу, отбасылық қарым-қатынас барысында, бірінші кезекте арнайы білім беру ұйымдары тарапынан көмек алмайтын балалар үшін сөйлеу коммуникациясын қалыптастыру бойынша телефон арқылы әңгімелесу.
- әлеуметтік педагогтың онлайн-тәртіп және телефон арқылы баланың әлеуметтік дамуы үшін қажетті жағдайлар жасау, әлеуметтік-тұрмыстық дағдыларды: ұқыптылық, өзіне-өзі қызмет көрсету, үй еңбегіне қызмет көрсету, мінез-құлықтың әлеуметтік нормаларын қалыптастыру бойынша ұсынымдарды (үй дамыту бағдарламаларын) әзірлеу бойынша жеке кеңестері. Әлеуметтік педагог ата-аналарға кеңес береді.
Тексеру нәтижелері, баланың құжаттарын зерделеу негізінде ата-аналармен келісім бойынша білім беру бағдарламасының үлгісі және қажетті түзету-педагогикалық қолдау туралы қорытынды дайындалады. Қорытынды тіркеледі және сканерленген түрде ата-аналардың электрондық поштасына жіберіледі. Қорытындының түпнұсқасын ата-аналар өздеріне ыңғайлы кез келген уақытта ала алады. Егер одан әрі арнайы педагогикалық, әлеуметтік немесе медициналық қызметтерді алу үшін ата-аналарға ПМПК қорытындысының түпнұсқасы қажет болса, олар санитарлық-эпидемиологиялық іс-шаралар (бет перде тәртібі) сақталған жағдайда оны ПМПК-дан тікелей ала алады.